Toczeniem nazywamy proces obróbki ubytkowej w czasie, którego przedmiot obrabiany wykonuje ruch główny obrotowy (rys. 1.), natomiast narzędzie (nóż tokarski) przemieszczając się równoległe do osi obrotu przedmiotu obrabianego lub do niego prostopadle bądź wykonując oba te ruchy, usuwa naddatek materiału w postaci wióra. Głównym aspektem procesu toczenia jest uzyskanie powierzchni walcowych, stożkowych oraz kulistych.
W procesie toczenia można wyodrębnić różne metody usuwania naddatku materiału w zależności od kierunku realizowanego ruchu posuwowego oraz powierzchni obrabianej.
Kształtowanie powierzchni obrabianej jest realizowane za pomocą narzędzia tokarskiego w postaci klinowego ostrza.
Metody toczenia
ze względu na położenie osi obrotowej
w zależności od toczonej powierzchni
toczenie osiowe (wzdłużne)
toczenie promieniowe (poprzeczne)
toczenie powierzchni zewnętrznych
toczenie powierzchni wewnętrznych
W zależności od usytuowania ruchu pomocniczego względem osi obrotu przedmiotu obrabianego wyróżnia się
toczenie wzdłużne zewnętrzne i wewnętrzne – ruch pomocniczy wykonywany jest równolegle do osi wrzeciona
toczenie poprzeczne zewnętrzne i wewnętrzne – ruch pomocniczy wykonywany jest prostopadle do osi wrzeciona; można tu wyodrębnić toczenie wcinające: kształtowe, przecinanie, toczenie rowków
toczenie poprzeczne zewnętrzne i wewnętrzne – ruch pomocniczy wykonywany jest prostopadle do osi wrzeciona; można tu wyodrębnić toczenie wcinające: kształtowe, przecinanie, toczenie rowków
W zależności od ilości zaangażowanych ostrzy
toczenie jednoostrzowe
toczenie wieloostrzowe
Toczenie kształtowe dzieli się na:
toczenie gwintów zewnętrznych i wew.
toczenie kształtowe nożem kształtowym
toczenie kształtowe nożem kształtowym
Podstawowe parametry technologiczne w procesie toczenia
Prędkość ruchu głównego (skrawania) – Vc [m/min] 𝑉𝑐=𝜋∗𝐷𝑚∗𝑛1000 (2.1)
Prędkość obrotowa wrzeciona obrabiarki – n [obr/min] 𝑛=𝑉𝑐∗1000𝜋∗𝐷𝑚 (2.2)